Informacja o liczbie członków zakładowej organizacji związkowej tylko do 10 lipca
CZŁONKAMI PRACOWNICY I ZLECENIOBIORCY
Informacjami, jakich podania wymaga art. 251 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych od zakładowej organizacji związkowej w swym oświadczeniu, jest podanie liczby jej członków – pracowników lub innych osób świadczących pracę w u danego pracodawcy – zatrudnionych od co najmniej 6 miesięcy licząc od dnia, według stanu, na który przedstawiana jest informacja (odpowiednio 31 grudnia lub 30 czerwca). Co istotne, przepisy nie wymagają wskazania dodatkowych informacji na temat osób zrzeszonych w danej organizacji związkowej, takich jak: imię i nazwisko, okres zatrudnienia, rodzaj umowy łączącej członka organizacji z pracodawcą.
Z istoty tego obowiązku wynika, że informacja podana przez organizację związkową dotyczyć powinna wyłącznie:
- pracowników lub osób zatrudnionych na podstawie umów cywilnoprawnych u danego pracodawcy;
- tylko takich ww. osób, które pozostały w zatrudnieniu w dniu 31 grudnia 2020 r. lub 30 czerwca 2021 r. – w zależności od okresu jakiego dotyczy informacja;
- tylko takich ww. osób, które na dzień 31 grudnia 2020 r. lub 30 czerwca 2021 r. świadczyły pracę na rzecz danego pracodawcy co najmniej przez 6 miesięcy.
Przepisy ustawy o związkach zawodowych nie wymagają dodatkowego podkreślania tej kwestii przez organizację związkową składającą oświadczenie, z uwagi na to, że nie powinno ono w ogóle uwzględniać osób, które nie spełniają wszystkich ww. warunków. Informacja podawana przez organizację związkową nie musi być aktualna na dzień jej złożenia – przepisy wymagają jedynie, aby była aktualna odpowiednio na 31 grudnia lub 30 czerwca. Nie ma jednak przeszkód (a nawet zasadne jest), by uwzględniała ona ewentualną rozbieżność pomiędzy liczbą członków wg jednej z ww. dat, a datą przedstawienia informacji pracodawcy.
Od 2019 r. obowiązek informacyjny dotyczy nie tylko członków związku będących pracownikami sensu stricto, ale również osób zatrudnionych w ramach niepracowniczego zatrudnienia – tj. w szczególności zleceniobiorców oraz wykonawców umów o dzieło.
ZAKAZ DUBLOWANIA CZŁONKÓW
W gestii zakładowej organizacji leży, by zweryfikować, czy jej członkowie deklarujący swoją przynależność złożyli w tym zakresie oświadczenie jedynie wobec jednej struktury. Ustawa o związkach zawodowych wskazuje bowiem, że jeśli zatrudniony należy do kilku organizacji związkowych u tego samego pracodawcy, na potrzeby obowiązku informacyjnego może być uwzględniony tylko jako członek jednej wskazanej przez siebie zakładowej organizacji związkowej.
Jeśli pracodawca ma jakiekolwiek wątpliwości co do zasadności i prawidłowości złożonego oświadczenia może – na podstawie art. 251 ust. 7 ustawy o związkach zawodowych, zgłosić pisemne zastrzeżenie co do liczebności danej zakładowej organizacji związkowej. Można tego dokonać jednak tylko w terminie 30 dni od dnia przedstawienia przez tę organizację informacji o jej stanie liczebnym.
W razie złożenia takiego zastrzeżenia , zakładowa organizacja związkowa, wobec której zostało zgłoszone zastrzeżenie, ma obowiązek wystąpić do sądu rejonowego – sądu pracy właściwego ze względu na siedzibę pracodawcy z wnioskiem o ustalenie liczby członków na ostatni dzień danego półrocza. Jeśli organizacja w ciągu kolejnych 30 dni nie złoży stosownego wniosku do sądu – do czasu jego złożenia traci status zakładowej organizacji związkowej u danego pracodawcy.
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH CZŁONKÓW ORGANIZACJI
Przepisy ustawy o związkach zawodowych ściśle określają jakie informacje na temat swoich członków przekazać może organizacja związkowa, a co za tym idzie – jakich wymagać może od niej pracodawca. Znajdują one nadto potwierdzenie w wieloletnim ugruntowanym stanowisku judykatury, zgodnie z którym „Uprawnienia zakładowej organizacji związkowej zależą od liczby członków, a nie od ujawnienia pracodawcy imion i nazwisk członków tej organizacji. Odmowa ujawnienia pracodawcy imion i nazwisk członków zakładowej organizacji związkowej nie pozbawia tej organizacji przysługujących jej uprawnień, które zależne są od liczby członków” (wyrok SN z 2 kwietnia 2019 r. sygn.: I PK 10/18, Legalis).
Oznacza to, że na podstawie art. 251 ustawy o związkach zawodowych pracodawca nie może skutecznie żądać imiennej listy wszystkich zadeklarowanych członków, by na tej podstawie zweryfikować jej prawidłowość i ewentualne powielanie się tych samych nazwisk na listach kilku struktur związkowych. Jak zaznacza się bowiem „Imienna lista członków związku zawodowego nie jest niezbędna dla osiągnięcia celu jakim jest zweryfikowanie uprawnienia do płatnego zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy przez osoby pełniące z wyboru funkcje w związku. Pozyskanie w przez pracodawcę imiennej listy członków związku nie tylko nie znajduje podstawy prawnej, ale na gruncie powołanego przepisu art. 25[1] ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych” (wyrok WSA z 2 lutego 2012 r., sygn.: II SA/Wa 2333/11, Legalis).